Τετάρτη 17 Ιουλίου 2013

Για τη διέξοδο από την κρίση


Σε συνέντευξη που παραχώρησε, τελευταία, στο «Πρώτο Θέμα», ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ισχυρίστηκε ότι η πορεία της οικονομίας «δεν αμφισβητείται από πουθενά», ενώ, ταυτόχρονα, απέκλεισε κατηγορηματικά τη λήψη νέων μέτρων από το φθινόπωρο. Δεν παρέλειψε, επίσης, να επαναλάβει μια άποψή του, που την έχουμε ακούσει πολλές φορές, ότι οι εταίροι μας, από τη στιγμή που θα υπάρξουν πλεονάσματα, «δεν έχουν κανένα λόγο να μην βοηθήσουν την Ελλάδα», μάλλον εννοώντας μια νέα έκτακτη ενίσχυση ή και ένα νέο κούρεμα, στο οποίο, όμως, αντιδρά σθεναρά η Γερμανία, τουλάχιστον μέχρι αυτή τη στιγμή.

Είναι φανερό ότι ο πρωθυπουργός δεν έχει διαβάσει(!) ούτε την τελευταία έκθεση της τρόικας από τον πρόσφατο έλεγχο που έκανε για την εφαρμογή του μνημονίου από τη χώρα μας και που κατέθεσε στο πρόσφατο Eurogroup. Η έκθεση αυτή μιλούσε για αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα της κυβέρνησης να  εφαρμόσει τα προγράμματα που έχουν συμφωνηθεί, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο για την ανάγκη λήψης νέων μέτρων.

Να μιλήσουμε για πλάνη του πρωθυπουργού; Το βρίσκουμε εντελώς απίθανο. Να μιλήσουμε για συνειδητή παραπλάνηση του ελληνικού λαού; Το θεωρούμε απολύτως βέβαιο. Και γιατί…

Έχει «βουίξει ο τόπος» ότι ο προϋπολογισμός «δεν βγαίνει», ότι πλεονάσματα δεν θα υπάρξουν. Και αν θα υπάρξουν θα είναι πλασματικά, με δεδομένη τη στάση πληρωμών του δημοσίου προς τρίτους. Παραπέρα, το φθινόπωρο, θα επανέλθει η τρόικα και δεν θα υπάρξουν πια οι περίφημες  «ανάσες», θα τα κάνει όλα «φύλλο και φτερό» και θα βγουν στην επιφάνεια όλα τα κρυφά ελλείμματα.

Υπολογίζονται ότι οι ανάγκες για χρηματοδότηση του υπόλοιπου 2013 από τις τρύπες που θα υπάρξουν, του 2014 και 2015 ξεπερνάνε τα 10δισ. ευρώ. Το βέβαιο είναι, λοιπόν, ότι θα υπάρξουν νέα μέτρα. Σχεδόν όλοι οι οικονομικοί σχολιαστές μιλάνε για «κόλαση», την οποία τελικά δεν θα μπορέσει να την αντέξει πολιτικά ούτε και η κυβέρνηση που θα τη δημιουργήσει, εξ αιτίας των αναμενόμενων αντιδράσεων των εργαζομένων.

***

Η «Νέα Σπορά» στο αμέσως προηγούμενο άρθρο της (ανάρτηση Τετάρτη 10/07/2013, «Αυτή θα είναι η “Νέα Ελλάδα”;»), είχε μιλήσει για μια πρόταση που θα κομίσει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με την ευκαιρία της επίσκεψής του στην Ελλάδα, που αφορούσε νέο δάνειο για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών για τη διετία 2014 - 15, μια και η χώρα μας δεν θα μπορούσε να αντλήσει κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές εξ αιτίας των υψηλών επιτοκίων, γεγονός που θα ενταφίαζε οριστικά την όποια προσπάθεια να καταστεί το δημόσιο χρέος βιώσιμο.

  Τώρα γίνονται γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες για αυτήν την πρόταση, που φέρει την ονομασία «προληπτικό (precautionary) πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα» και σε πρώτη φάση θα   περιλαμβάνει τα 13 δισ. ευρώ που εκτιμάται αυτή την στιγμή ότι θα «περισσέψουν» από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών» (Το Βήμα, 16/07/2013, Παπαστάθης Αργύρης).

Αυτή η πρώτη φάση αφορά «την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού στο β΄ εξάμηνο του 2014 και ενδεχομένως για ένα μέρος του 2015» (στο ίδιο).

Όλα αυτά γίνονται για να καλυφθούν, όπως ήδη αναφέραμε, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας μας, αλλά εάν και εφόσον «περισσέψουν» κεφάλαια από τα 50 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης, γιατί: «Υπάρχει όμως και ένας παράγοντας ρίσκου. Κύκλοι της τραπεζικής αγοράς εκτιμούν ότι το ποσό αυτό ενδέχεται να μειωθεί αν τα stress-tests που θα γίνουν τον Σεπτέμβριο δείξουν ότι οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα από τα 37 δισ. ευρώ που έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ» (στο ίδιο).

Την ίδια στιγμή ξεκαθαρίζεται πλέον ότι μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας θα υπογραφεί η δημιουργία Αναπτυξιακού Επενδυτικού Ταμείου. Σημασία έχει το ποιοι ενδιαφέρονται να συμμετέχουν σε αυτό το ταμείο. Σημαντικό ρόλο θα έχει η γερμανική επενδυτική τράπεζα KfW. Θετική στάση κρατάνε  τα Ιδρύματα Ωνάση και Νιάρχου. Έχουν ξεκινήσει επαφές με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και  Βιομηχανιών (ΣΕΒ) καθώς και με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ). Παραπέρα λέγεται ότι το ταμείο αυτό θα στηριχτεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τη γαλλική  Caisse de depots, ενώ ενδιαφέρον έχουν δείξει η κυβέρνηση του Κατάρ και οι Ομογενείς (Hellenic Initiative).  

Δύο πράγματα αξίζουν να σχολιαστούν. Το πρώτο: Είναι πολύ καθαρό το ποιοι θα αναλάβουν την ανάπτυξη της χώρας μας. Παραπέρα. Προϋπόθεση και ρητή δέσμευση που απαιτεί η Γερμανία για τη δημιουργία του ταμείου είναι αυτό να λειτουργεί κερδοφόρα. Γίνεται κατανοητό ότι το ταμείο και οι συμμετέχοντες πάνε για να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους. Το δεύτερο: Αυτό που πρέπει να σχολιαστεί είναι ότι η Γερμανία με την ίδρυση αυτού του ταμείου «βάζει για τα καλά πόδι» στη χώρα μας. Τόσο που κάποιοι που αποκαλούν την Ελλάδα «οικόπεδο της Γερμανίας» υποδεικνύουν στον πρωθυπουργό να ζητήσει τη βοήθεια των αμερικανών για να απαγκιστρωθεί η Ελλάδα από το Βερολίνο (Το Βήμα 16/07/2013, Γιώργος Μαλούχος)!!!

Βέβαια υπάρχει ένα ερώτημα για το τι κεφάλαια θα διαθέτει αυτό το ταμείο και επομένως κατά πόσο θα «βοηθήσει» στην ανάπτυξη της χώρας μας. Πάντως, από διεθνείς οίκους, υπολογίζεται πως για να «πάρει μπροστά» η οικονομία της χώρας μας έχει ανάγκη από ρευστότητα ύψους 15 έως 18δισ ευρώ.  Και αυτά τα κεφάλαια δεν υπάρχουν. Πολύ περισσότερο δεν τα διαθέτει αυτό το ταμείο. Επομένως δεν πρέπει να τρέφει κανείς και πολλές ελπίδες για την ανάπτυξη που θα προσφέρει. Αντίθετα…

Αυτό που θα συμβεί είναι ότι η Γερμανία μαζί με το σκληρό πυρήνα της αστικής τάξης της χώρας μας θα επωφεληθούν από το γενικό ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και από το πολύ χαμηλό κόστος της εργατικής δύναμης στη χώρα μας.

***

Και ενώ, υποτίθεται, ότι η χώρα μας μπαίνει σε αναπτυξιακή τροχιά οι πάντες μιλάνε για την επερχόμενη κόλαση, η οποία θα επηρεάσει και τις πολιτικές εξελίξεις.

Από εδώ και πέρα αρχίζουν τα διάφορα πολιτικά σενάρια, που όλα περιλαμβάνουν εκλογές.  Μάλιστα λέγεται ότι υπάρχει και σενάριο για πρόωρες εκλογές, ακόμη και το φθινόπωρο (και με λίστα), που θα τις προκαλέσει για «εθνικούς λόγους» ο ίδιος ο πρωθυπουργός, όχι για να τις κερδίσει αλλά για να τις χάσει. Μια επανάληψη της αποχώρησης Καραμανλή αλλά με διαφορετικό τρόπο. 

Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε έτσι κι αλλιώς μπροστά σε πολιτικές εξελίξεις. Ακόμη και φιλικά προσκείμενα προς την κυβέρνηση ΜΜΕ αναρωτιούνται αν η φανερά αδύναμη κυβέρνηση μπορεί να αντέξει το βάρος της πολιτικής που ασκεί μπροστά στις λαϊκές διαμαρτυρίες και αντιδράσεις.

Κορυφαίο ζητούμενο η διέξοδος από την κρίση. Το γεγονός, όμως, που προβάλλει όλο και πιο καθαρά είναι το αδιέξοδο στο οποίο έχει μπει για τα καλά η χώρα μας. Και αυτό θα καθορίσει και τις πολιτικές εξελίξεις.

Όλα τα κόμματα προετοιμάζονται. Η Νέα Δημοκρατία πραγματοποίησε συνέδριο και μας έδωσε το στίγμα για την «Νέα Ελλάδα». Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης πραγματοποίησε συνέδριο, το ιδρυτικό του, και η πλειοψηφία προσδιόρισε την πορεία του, ανεξάρτητα από τις αντιθέσεις που παρουσιάζονται στο εσωτερικό του και ανεξάρτητα από το εάν οι προτάσεις του συνιστούν μια κάποια διέξοδο από την κρίση, που κατά τη γνώμη μας σαφώς δεν αποτελούν. Το ΠΑΣΟΚ προετοιμάζεται για συνέδριο, ενώ με πρόσφατο άρθρο του ο Ευάγγελος Βενιζέλος ξεκαθάρισε τις κατευθύνσεις που θα κινηθεί, οι οποίες δεν είναι άγνωστες στον ελληνικό λαό από τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση.

Αυτό που θέλουμε να εκφράσουμε και να τονίσουμε για άλλη μια φορά είναι οι ανησυχίες μας για το Κόμμα μας, το ΚΚΕ. Στο προηγούμενο άρθρο μας καταθέσαμε την άποψή μας ότι οι εργαζόμενοι περιμένουν πρόταση διεξόδου από την κρίση.

Στο χρονικό διάστημα που πέρασε από το 19ο Συνέδριο και μπροστά στις πολιτικές εξελίξεις που σημειώθηκαν πολλά από αυτά που αποφασίστηκαν στο Συνέδριο δοκιμάστηκαν. Το συμπέρασμα είναι ότι ο πολιτικός λόγος που αρθρώνει το Κόμμα σε αυτές τις συνθήκες οξυμένης οικονομικής και πολιτικής κρίσης είναι περιοριστικός και δεν γίνεται αποδεκτός από τους εργαζόμενους.

Οι εργαζόμενοι γνωρίζουν πολύ καλά και ζουν στο πετσί τους τις συνέπειες της κρίσης. Καταλαβαίνουν πολύ καλά το χαρακτήρα των μέτρων που παίρνει η κυβέρνηση. Αυτό που αναζητούν είναι η διέξοδος.

Φυσικά υπάρχει πολύ μεγάλη δυσαρέσκεια μέσα στον ελληνικό λαό. Για εμάς δεν θα είναι ούτε άλλοθι ούτε και επιτυχία το κάποιο «τσίμπημα» από αυτήν τη δυσαρέσκεια στις εκλογές, όποτε και αν πραγματοποιηθούν. Αν και ούτε και αυτό είναι εξασφαλισμένο. Απ’ ότι φαίνεται η πόλωση και τα διλλήματα «θα σπάσουν κόκκαλα».


Από την πλευρά μας θα επανέλθουμε στην άποψη που καταθέσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας για την ανάγκη κατάθεσης πρότασης διεξόδου από την πλευρά του Κόμματος. Και θα είμαστε πολύ πιο συγκεκριμένοι, μια και διαπιστώνουμε ότι δεν κατανοούνται το ποια πρέπει να είναι τα καθήκοντα του Κόμματος σήμερα.-